An toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) hiện nay đang là mối quan tâm của toàn xã hội. Bất cứ thức ăn, nước uống hay sản phẩm nào liên quan đều cần đảm bảo ATVSTP. Để đến được với người tiêu dùng, thực phẩm phải được kiểm nghiệm qua một quy trình chặt chẽ. Vậy kiểm nghiệm thực phẩm ở đâu và khi nào cần phải kiểm nghiệm thực phẩm, trong bài viết này Suất ăn công nghiệp Lê Thanh Sơn sẽ tiến hành phân tích và hướng dẫn từ a-z.
Mục Lục Bài Viết
Kiểm nghiệm thực phẩm là gì? Tại sao cần kiểm nghiệm thực phẩm?
Kiểm nghiệm thực phẩm là một quy trình kiểm tra chất lượng thực phẩm về độ an toàn với sức khỏe con người, bao gồm cả vấn đề vệ sinh. Quy trình này được thực hiện và đánh giá dựa trên các chỉ số được công bô sẵn, chỉ số này được nghiên cứu nhằm bảo vệ người tiêu dùng trước những nguy cơ có hại mà thực phẩm không an toàn có thể gây ra. Mặt khác, quy trình này còn giúp người sản xuất, chế biến đảm bảo và nâng cao uy tín, chất lượng của sản phẩm mình.
Ngoài thành phần dinh dưỡng, việc kiểm nghiệm còn cho biết được những chỉ tiêu đánh giá các yếu tố hiện hữu và nguy cơ hiện hữu trong thức ăn/ đồ uống, những yếu tố ảnh hưởng đến vệ sinh, khả năng gây ngộ độc thực phẩm… như:
- Vi sinh, vi nấm. vi khuẩn, vi khuẩn kháng kháng sinh, tồn dư kháng sinh…
- Chất ô nhiễm hữu cơ.
- Hóa chất độc hại
- Vi lượng kim loại
- Thuốc bảo vệ thực vật còn tồn dư trong thực phẩm.
- Chất lượng bao bì
Toàn bộ việc kiểm nghiệm thực phẩm dù là do đơn vị (có thẩm quyền) nào thực hiện đều phải tuân theo Luật an toàn thực phẩm do Nhà Nước Việt Nam (cụ thể là Quốc hội) ban hành (số 55/2010/QH12 do Quốc hội ban hành có hiệu lực từ 11/7/2011)
Có 2 phương thức để thực hiện:
- Kiểm nghiệm trước khi công bố: là hình thức đưa sản phẩm có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp của ngành công nghiệp thực phẩm đi kiểm nghiệm và đánh giá chất lượng, mức độ an toàn vệ sinh thực phẩm trước khi công bố và cung cấp đại trà đến người tiêu dùng.
- Kiểm nghiệm định kỳ: Đối với những sản phẩm đã công bố, định kỳ 6 tháng 1 lần đều phải thực hiện đánh giá, kiểm nghiệm để đảm bảo chất lượng và cũng là cách để duy trì kiểm soát đối với nhà sản xuất.
Kiểm nghiệm thực phẩm mang lại những lợi ích thiết thực cho người sản xuất, chế biến và cả người tiêu dùng. Cụ thể như:
Đối với người sản xuất:
- Đánh giá được chất lượng các nguyên liệu đầu vào của các sản phẩm trong toàn bộ quy trình sản xuất.
- Đảm bảo chất lượng sản phẩm trước khi đưa ra tiêu thụ trong thị trường.
- Đảm bảo chất lượng của bán thành phẩm giữa các giai đoạn sản xuất.
- Đánh giá hạn sử dụng của sản phẩm.
- Đánh giá khả năng bảo quản của sản phẩm và điều kiện bảo quản của những đơn vị tiêu thụ trung gian.
- Công bố chất lượng sản phẩm của nhà sản xuất
Đối với Nhà Nước:
- Quản lý chặt chẽ công tác chất lượng an toàn thực phẩm, đánh giá, thanh tra kiểm tra định kỳ và đột xuất các đơn vị kinh doanh, cung cấp và chế biến sản xuất.
Đối với người tiêu dùng:
- An tâm về chất lượng sản phẩm, sự đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm từ nhà sản xuất không chỉ bằng lời nói mà còn bởi hành động, được xác nhận bằng văn bản, giấy chứng nhận.
- Kiểm tra, khiếu nại và có cơ sở, bằng chứng đối với những sai sót hay vấn đề nào liên quan đến thực phẩm đang sử dụng.
Khi nào cần kiểm nghiệm thực phẩm?
Đối với tất cả sản phẩm trong ngành công nghiệp thực phẩm đều phải thực hiện kiểm nghiệm trước công bố. Mỗi loại sản phẩm sẽ có những tiêu chí đánh giá chất lượng và an toàn khác nhau. Một số sản phẩm đặc biệt cần phải kiểm nghiệm:
- Sản phẩm sữa và chế phẩm từ sữa
- Thực phẩm dinh dưỡng
- Chất phụ gia
- Nước uống đóng chai, nước ngọt, đồ uống có cồn
- Bao bì và dụng cụ mà có tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm
- Thức ăn cho trẻ em
Những quy định về kiểm nghiệm chất lượng, an toàn thực phẩm
Quy trình kiểm nghiệm
Quy trình kiểm nghiệm chất lượng và an toàn thực phẩm thường diễn ra trung bình từ 1 đến 7 ngày làm việc, gồm 4 bước chính:
- Bước 1 (dành cho sản phẩm nhập khẩu)
Dịch nhãn sản phẩm từ tiếng nước ngoài sang tiếng Việt
Bước này không cần thực hiện đối với sản phẩm trong nước
- Bước 2: Xác định chỉ tiêu kiểm nghiệm sản phẩm
Lấy mẫu kiểm nghiệm, bảo quản mẫu, xác định loại thực phẩm, tiêu chí, quy chuẩn
Ở bước này, người lấy mẫu phải đảm bảo thực hiện các bước cần thiết một cách đầy đủ và đúng đắn, ghi chú đầy đủ các chi tiết về thực trạng mẫu thực tế. Mẫu lấy lượng vừa đủ và bảo quản mẫu theo quy định như niêm phong, lập biên bản xác nhận và giao mẫu cho đơn vị thực hiện.
- Bước 3: Đơn vị có thẩm quyền thực hiện các công đoạn kiểm nghiệm.
- Bước 4: Nhận kết quả và giấy chứng nhận
Những nơi kiểm nghiệm thực phẩm cần biết
Viện Dinh dưỡng Quốc gia: Đây là tổ chức được Bộ Y tế chỉ định là cơ sở kiểm nghiệm thực phẩm và phục vụ quản lý Nhà nước về an toàn thực phẩm. Viện Dinh dưỡng có hệ thống quản lý tốt, theo tiêu chuẩn của ISO/IEC 17025: 2005, hệ thống máy móc tiên tiến hiện đại, phòng nghiên cứu, phòng thí nghiệm…với khả năng phân tích lên đến 300 chi tiêu về hóa, lý, sinh.
Các công ty dịch vụ về kiểm nghiệm thực phẩm: Cần chọn lựa công ty uy tín, có kinh nghiệm và được ủy quyền, cấp phép bởi nhà nước để đảm bảo việc đánh giá được thực hiện trong một quy trình đạt chuẩn, chặt chẽ, chính xác và hiệu quả nhất.
Hy vọng bài viết sẽ hữu ích đến bạn đọc, xin cảm ơn các bạn đã theo dõi!